Blómstrun

Við erum kannski ekki vön að hugsa um blómstrun í sambandi við fólk. Nema kannski blómabörnin á hippatímabilinu. Þegar sálfræðingar tala um blómstrun í dag er meiningin gerólík “flower power”.

Blómstrun merkir að fólki líður vel og gengur vel.

Blómstrun helst í hendur við árangur

Blómstrandi einstaklingur er  heilbrigðari á líkama og sál (þó að þessi aðgreining sé óþörf). Hann er afkastameiri en aðrir þannig bæði hann og vinnustaður og/eða samfélag njóta góðs af.  Þegar talað er um að sumir blómstri í lífinu eiga sálfræðingar við að þeir búi yfir meira af jákvæðum tilfinningum eins og von, þakklæti, gleði og hamingju.

Blómstrandi fólk nær frekar árangri í lífi sínu, og það hefur orku eða kraft til að gera það sem það þarf og vill gera. Það að vera í góðum, heilbrigðum tengslum við fólkið í kringum þig skiptir mjög miklu máli. Einnig að taka þátt í nánasta samfélagi, fjölskyldusamkomum, vinnustaðaruppákomum og viðburðum í samfélaginu. Ég er ekki að segja að allir þurfi að vera með í götugrillinu á Írskum dögum eða leynivinaleiknum í vinnunni. En allir þurfa að „vera með” einhversstaðar í lífi sínu, vera hluti af samfélagi.

Fólk sem blómstar finnur frekar fyrir tilgangi í lífinu en aðrir. Það hefur eitthvað sem drífur það fram úr rúminu á morgnana, finnst það nógu mikilvægt að mæta í vinnunna eða koma krökkunum í skólann eða hvað það er sem bíður. Sumir hafa hreinlega köllun, mæta í vinnuna til að gera heiminn betri, og það getur átt við næstum hvaða atvinnugrein sem er.

Von byggð á raunsæi

Blómstrandi fólk er þrautseigara og bjartsýnna en þau sem ekki blómstra eða eru að fölna. Sjálfsmynd þeirra sem blómstra er betri og félagsleg samskipti eru jákvæðari.

Það sem mér finnst mest skemmtilegt við þessa upptalningu er að þetta er allt eitthvað sem hægt er að hafa áhrif á. Alveg eins og hægt er að byggja upp líkamlegt þol og styrk með þolinmæði og æfingum, er hægt að byggja upp andlegt þol og vellíðan. Þú ferð auðvitað ekki frá því að vera alvarlega veikur eða slasaður yfir í að hlaupa maraþon á einni viku. En það væri hægt á lengri tíma. Sama má segja um alvarlegt þunglyndi eða vonleysi, þú breytir því ekki á augabragði en það er hægt að komast þaðan yfir í blómstrun. Þetta finnst mér svo fallegt við þessi fræði, það er svo mikil von í þeim. Von byggð á raunsæi nánar tiltekið.

Blómstrandi samfélag?

Þetta má taka lengra; vinnustaðir og samfélög geta blómstrað. Hugsaðu þér heilt bæjarfélag sem er hannað bæði ytra og innra til að auðga líf íbúa og ýta undir að þeir blómstri. Það er draumur minn fyrir minn bæ, Akranes, að hann verði blómstrandi bær.

Bær sem byggir á sannreyndum aðferðum til að láta fólki líða vel þar, væri það ekki eitthvað?

Markþjálfun: Hvað finnst þér?

Markþjálfun er ekki tengd fótbolta eða markmannaþjálfun, þó að orðið sé skylt því að sækja að marki eða markmiði.

Hvað er markþjálfun?

Markþjálfun (e. coaching) felur ekki alltaf í sér markmiðssetningu eins og nafnið gefur til kynna. Markþjálfun snýst frekar um að sækja fram í lífinu og finna leiðir til að þróast áfram sem einstaklingur. Marksækjandinn, sá sem leitar til markþjálfa, vill kannski fá skýrari sýn á tilfinningar sínar, langanir eða hugsanir. Hann gæti viljað þekkja sig betur eða gera breytingar til hins betra á lífinu. Þær breytingar gætu verið að bæta heilsuna eða sambönd sín við mikilvægt fólk í lífi sínu. Markþjálfinn gefur ekki ráð heldur leiðir ferlið með góðri hlustun og spurningum.

Kraftur góðra spurninga

Það má hugsa sér að markþjálfin haldi spegli upp fyrir þann sem leitar til hans, þannig að fólki gengur betur að átta sig áhvað það er sem það vill. Eða eins og einhver sagði eftir fyrsta markþjálfunartímann sinn til að útskýra af hverju hann hefði verið svo hjálplegur: “Ég var spurð svo góðra spurninga að ég neyddist til að skilja sjálf hvað ég var að tala um!” 

 


 

 

 

 

 

Samúðarfull hlustun

Flestir kannast við það hvað það er gott að tala um vandamál, jafnvel við fólk sem veit ekkert um hvað málið snýst. Eiginmaður minn notar mig stundum til að fara yfir vandamál í sambandi við forritun. Þegar hann heyrir sig rekja hvað hann er búinn að gera áttar hann sig á hvað á eftir að prófa . Ég þarf ekkert að ráðleggja honum, enda væri það til lítils. Allar vinkonur þekkja þetta, hvað það er gott að segja hver annarri frá því er í gangi og fá samúðarfulla hlustun. Markþjálfun er þetta hvorutveggja, samúðarfull hlustun og greining á vanda en samt líka meira. Það er bæði ákveðin tækni og reynsla sem beitt er til að fyrst fá fram viðfangsefni og síðan að byggja upp gróskuhugarfar og sjálfstrú til að fólk taki þau skref sem það vill og eða þarf að taka til að laga til í lífi sínu eða kolli.

Hlutlaus hlustun

Marksækjandinn er stundum látinn gera æfingar í huganum. Hann á að sjá fyrir sér hvernig lífið gæti verið eða fara fram og aftur í tíma til að skoða breytingar eða hugsa um ákveðna þætti lífs síns. Það að hafa einhvern hlutlausan hlustanda sem veitir tíma og fulla athygli er fyrir flesta mjög orkugefandi og notaleg tilfinning. En markþjálfun getur líka verið tilfinningalega erfið, til að mynda ef þú þarft að horfast í augu við eitthvað sárt. Það sem þú færð hinsvegar ekki hjá markþjálfa er sjúkdómsgreining eða meðferð, til þess þarftu að leita til fagfólks eins og sálfræðinga eða geðlækna.

Mín kynni af markþjálfun

Undirrituð er í markþjálfunarnámi og átti í upphafi pínu erfitt með að taka því að þetta byggir að hluta til á grunni sem var alls ekki “í tísku” þegar ég var í sálfræðináminu. Mannúðarsálfræði og innsæi sem tengist Freud  var vægast sagt ekki hátt skrifað hjá kennurunum í HÍ, sem flissuðu þegar nafnið var nefnt. Upplifun mín er hinsvegar sú að með þessari viðbót hafi heilinn og hjartað náð jafnvægi. 

 

 

 

 

 

 

Í náminu sé ég hvernig allskyns starfstéttir hagnast á að bæta markþjálfun inn í starf sitt. Hárgreiðslufólk, kennarar, afgreiðslufólk, kynfræðingar, prestar, íþróttaþjálfarar, fólk í forvarna eða meðferðargeiranum og augljóslega er snilld fyrir fjölskyldufólk að tileinka sér viðhorf og hlustun markþjálfans. Eitt af því er að svara ekki spurningum beint heldur varpa þeim til baka á spyrjandann, spegla, fá viðkomandi til að hugsa sjálfan og finna svarið. Það nýstárlega við námið var einmitt að kennararnir svöruðu lengi vel engu, heldur var viðkvæðið: “Hvað finnst þér?” “Eða hvað heldur þú?” sem minnti mig á gamanleikritið “á sama tíma að ári”. Þar hafði karlinn farið í mannúðarsálfræðimeðferð og tileinkað sér þetta svar. Fyrir mig sem gamlan kennara var það alveg nýtt og mjög hressandi að læra án þess að vera “kennt” og byrja að æfa mig án þess að lesa fyrst kennslubókina. Mjög lærdómsríkt ferli skal ég glöð votta.

Myndin er úr bókinni Markþjálfun, vilji, vit, vissa eftir Matilda Gregersdotter, Arnón Má Másson og Hauk Inga Jónsson. Teiknari er Halldór Baldursson

Pistillinn birtist fyrst í Skessuhorni 17.5 2018